सोन्या

आज अचानक तुझी आठवण झाली. एका मित्राने विचारले तुझ्यकडे कुत्रा आहे का? पटकन उत्तर आले हमम हो! आणि एकदम आठवले तुला जाउन आता ९ वर्षे होतील. तु गेलास तेव्हा तुझ्या नजरेतले प्रेम कळले. घरातले तुझे सगळ्यात आवडते माणुस म्हणजे मम्मी. मी तशी नावडत्या माणसातच जमा तुझ्या दृष्टीने.

मला अजुन आठवते तुला अंजु पिशवीत घालुन घेउन आलेली. तुझा रंग काळा म्हणुन तू सुबोधला तर अजिबात आवडला नव्हतास. दिसायला आधीच्या राजा इतका काही तू देखणा नव्हतास पण चुणचुणीत मात्र नक्किच होतास. काही दिवसातच तुला समजले घरातले कोण प्रेम करते, कोण खाउ देते. मग मम्मी बाहेर गेली मंडईला कि तुझे रडणे चालू! नंतर नंतर तर मम्मी आंघोळीला गेली तरी तसेच. एकेदिवशी पप्पांचा राग अनावर जो झाला कि त्यांनी तुला काठीने मारले. मी सुबोध नको म्हणत असताना. मम्मी अंघोळिहुन आल्यावर तुझ्याकडे आली आणि म्हणाली, 'काय झाले माझ्या सोन्याला?' तुझ्या डोळ्यात चक्क पाणी होते रे. पण ह्या अनुभवातुन तु काही शिकलास का? तर नाही !!! तुझे रडणे तसेच चालु राहीले. सोन्या रडतोय म्हणजे मम्मी बाहेर गेली आहे ते सगळ्या सोसायटीला कळायचे! एकदा असेच मम्मी झोपली असताना तु अचानक रडू लागलास, तेव्हा आपल्या घरी यायला लागलेल्या एक काकु परत गेल्या का तर सोन्या रडतोय म्हणजे मम्मी घरात नाही!

मम्मीला आज्जीने एक तोंडलीचा वेल दिलेला लावयला. तो तिने लावला जिन्याशेजारी - पर्ययाने तुझ्या घराशेजारी. तो वाढुन त्याला तोंडली लागल्यावर ती तू कधी मटकावयला चालु केलीस ते आम्हाला कधी कळलेच नाही. तु असेपर्यंत त्या एकढ्या मोठ्या वेलाची तोंडली कधी म्हणुन आम्हला खायला मिळाली नाहीत. आणि तु गेल्यावर इतक्या टोपलीभर तोंडल्यांचे आता काय करायचे म्हाणुन तो वेलच मम्मीने आता काढुन टाकला. चपाती दिली कि नाखुष असणारा तू, शिरा केलेल्याचा वास आला की किती वर खाली उड्या मारायचास. घरात केलेला प्रत्येक गोड पदार्थ तुला मिळालेला आहे. दुध, चहा हे तुझे आवडीचे पदार्थ. मिटक्या मारत खालेल्ले श्रीखंड, करंजी, चिरोटे, बर्फ़्या आणी बरेच काही!
सोसायटीतला मोत्या आला की तुझा झालेला राग राग आठवला की हसु येते. तु १२ वर्षे होतास त्या १२ वर्षात सोसायटीमधे कुणाकडे कधीही चोरी झाली नाही. तुझा दबदबाच तेवढा होता.
पप्पांबरोबर फ़िरायला जाणे, मम्मीकडुन लाड करुन खाऊ खाणे, सुबोधकडुन लाड करुन घेणे आणि माझा राग राग करणे हा तुझा नेहमीचा दिवस. आयुष्यात तू फक्त एकदाच माणसाला चावलास आणि तो मनुष्यप्राणी म्हणजे मी! मी अंगण झाडण्यासाठी केरसुणी काढत होते तेव्हा बहुतेक मी तुला मारणारच आहे असे वाटले बहुदा, जे माझ्या हातातुन रक्त काढलेस की बास. आज मी जेव्हा त्या जखमेचा व्रण बघते, मला तु जिन्यावर वरखालीपळायचास तेच आठवते.
तू गेलास तेव्हा तुझ्या जीवाभावाची चारही माणसे तुझ्याशेजारी होती. त्यांच्याकडे प्रेमाने पहात तू प्राण सोडलास. तू गेलास आणि घरातल्या भाकर्यांची संख्या कमी झाली. पण कित्येक दिवस लक्षातच नाही यायचे तू आता नाहीस. तू घरीयेण्याआधी २ कुत्री सांभाळुन झालेली, पण तू गेलास आणि परत कुणाला घरी आणावेसे वाटलेच नाही. तुझी कमी भरुन काढणारे कुणी भेटेल असे वाटलेच नाही.

शोनु, तू आम्हाला काय दिलेस, खुप प्रेम, खुप सुरक्षीतता! आणि आमची आयुष्ये सम्रुद्ध करुन गेलास !!

ह्या आगळ्या मित्राच्या खुप आठवणी आज त्या मित्रामुळे जाग्या झाल्या, तुम्हा दोघानाही धन्यवाद!!

माझे आवडते मित्र -

रजनीगंधा, आभार, मला पुस्तकाबद्दल लिहायची संधी दिल्याबद्दल.

घरामधे लहानपणापसुन पाहिलेली रेलचेल, पप्पानी दर महिन्याच्या पगारात घेतलेली पुस्तके! ह्या सगळ्याचा परीणाम म्हणा किंवा जन्मजात आवड म्हणा - पुस्तके हा एक माझा weakpoint. त्यातुनच झालेला हा एक प्रकार माझी पुस्तकांची आवड. पप्पा लायब्ररीअन होते आणि घरी पण प्रचंड पुस्तके विकत घ्यायचे. तीच आवड माझ्यात पण उतरली. आज माझे पुस्तकाचे मोठे कपाट वेगवेगळ्या प्रकारच्या पुस्तकाने भरलेले आहे. आजून बरीच पुस्तके विकत घ्यायची आहेत. बाहेर पाउस पडत आहे आणि हातात एक पुस्तक घेउन पायावर शाल टाकुन मी झोपुन पुस्तक वाचतेय - ही माझ्या आनंदाची परिसीमा आहे.

१)नुकतच वाचलेले / वा विकत घेतलेले पुस्तक:
भारतातुन येताना नेहेमी ४-५ तरी पुस्तके घेउन येतेच ह्यावर्षी आणलेल्यातले एक सुन्दर पुतक म्हणजे मिलींद बोकील यांचे शाळा.

२) वाचले असल्यास त्यावर थोडक्यात माहिती:
नववी इयत्तेतल्या मुलाचे विश्व. शाळेतले मित्र, त्यांची एक विशिष्ट भाषा. मुलींबद्दल आकर्षण. शाळेतल्या इतर गोष्टी. शिक्षक आणि शिक्षीका ना टोपणनावाने हाक मारणे वगैरे एकदम आपल्या शाळेतल्या आठवणी जाग्या करतात.

एक परत वाचलेले पुस्तक म्हणजे - माधवी देसाई यांचे नाच ग घुमा.
माधवी देसाईंची झालेली फरफट वाचताना कधी कधी असह्य होते. एका नामवंत माणसाची मुलगी, साध्या माणसाची पत्नी, एक विधवा, एका नामवंत माणसाची पत्नी, एक घटस्फोटीता त्यावर एक आई. पण त्यानी कुठेही कटुता आणलेली नाही. पहिल्यांदा वाचले तेव्हा काही आशय समजला नव्हता तो आता समजला.
अजुन वाचलेली पुस्तके म्हणजे - नातीचरामी, माणसांच्या गोष्टी, स्वत:विषयी, आप्त, शारदासंगीत,

३) अतिशय आवडणारी / प्रभाव पाडणारी पाच पुस्तके:
हे लिहिणे फारच अवघड आहे. हा blog मराठी म्हणुन मग फक्त मराठी पुस्तकांची नावे देतेय. खाली दिलेली पुस्तकांची नावे देताना हे लिहू की ते लिहू असे झालेले. मला स्वत:ला चरित्र, आत्मचरित्र हे प्रकार वाचायला फ़ार आवडतात. तरी खाली वेगवेगळ्या गटातील पुस्तके द्यायचा प्रयत्न करते.

१. आहे मनोहर तरी - सुनीता देशपांडे
२. शारदासंगीत - प्रकाश संत
३. व्यक्ती आणि वल्ली - पु. ल. देशपांडे
४. स्थलांतर - सानिया
५. बापलेकी - पद्मजा फाटक, दीपा गोवारीकर

नेहेमी वाचनात असणारी पुस्तके म्हणजे - गौरी देशपांडेंची विंचुर्णीचे धडे, मुक्काम, सगळीच म्हणायला हरकत नाही. अनिल अवचटांचे स्वत:विषयी तर एकदम साधेसुधे - त्यांच्यासारखेच कुठेही मुखवटा नसलेले. प्रकाश संत यांची चारही पुस्तके.

४) अजुन वाचायची आहेत अशी पाच पुस्तके:
१. आम्ही आणि आमचा बाप
२. संभाजी
३. माझा साक्षात्कारी हृदयरोग
४. मृद्गंध
५. नेताजी
ही पण यादी न संपणारी आहे. ह्यातली बरीचशी पुस्तके येताना आणलेली आहेत पण वाचन करणे बाकी आहे.

५) एका प्रिय पुस्तकाविशयी थोडेसे:
मला सुनीताबाईंचे आहे मनोहर तरी फार आवडणारे पुस्तक. पुलंच्या व्यक्तीमत्वाखली त्या दडून गेल्या नाहीत. पैसे टाकून करता येण्याजोगी कामे स्वत: केली, ४२ च्या चळवळीत कामे केली पण त्यात वाहुन नाही गेल्या. एखाद्या गोष्टीत तन-मन-धन अर्पून अलिप्त रहाणे अतिशय अवघड - ते त्यांना जमले.

मी ज्यांचे blogs नेहेमी वाचते अश्यानी आधीच लिहुन झालेय तरी पण दोघाना Tag करतेच -
यतीन
अतुल